Informujemy, że Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wydało rekomendacje.
Rekomendacje dotyczące działalności placówek pobytu dziennego
W związku z umożliwieniem
– placówkom wsparcia dziennego,
– dziennym domom i klubom seniora,
– dziennym domom pomocy,
– środowiskowym domom samopomocy i klubom samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi,
– warsztatom terapii zajęciowej,
– podmiotom zatrudnienia socjalnego,
podjęcia realizacji zawieszonych zajęć/działalności w związku z przeciwdziałaniem szerzeniu się zakażeń SARS-CoV-2 przedkładamy rekomendacje dotyczące działalności ww. placówek.
Ostateczna decyzja w tym zakresie zależeć będzie od sytuacji epidemicznej i będzie podejmowana przez wojewodów po konsultacji z państwowymi wojewódzkimi inspektorami sanitarnymi.
W celu zapobiegania zakażeniom wirusem SARS-CoV-2 rekomenduje się:
W zakresie ogólnych warunków sanitarnych dla wszystkich rodzajów placówek pobytu dziennego:
1. Zapewnienie środków ochrony indywidualnej dla wszystkich pracowników. Rekomenduje się przede wszystkim osłonę ust i nosa (np. maseczki, przyłbice), a także rękawiczki jednorazowe, albo preparaty do dezynfekcji rąk oraz nienasiąkliwe fartuchy z długim rękawem, wiązane z tyłu (w ilości wystarczającej do użycia w razie potrzeby np. przy czynnościach pielęgnacyjnych).
2. Przeprowadzenie szkoleń dla pracowników placówki z zakresu zasad stosowania zasad bezpieczeństwa sanitarno – epidemiologicznego w bezpośredniej pracy z uczestnikami, przy prowadzeniu zajęć, wsparciu w trakcie pobytu w placówce, w szczególności przy wykonywaniu czynności pielęgnacyjnych.
3. Umieszczenie przy wejściu do budynku informacji o obligatoryjnym dezynfekowaniu rąk przez osoby dorosłe i dzieci powyżej 6 r.ż. oraz myciu rąk wodą z mydłem przez dzieci poniżej 6. r.ż., a także umożliwienie przeprowadzenia dezynfekcji rąk poprzez wystawienie w dostępnym miejscu dozownika z płynem dezynfekcyjnym – środkiem na bazie alkoholu (min. 60%).
4. Opiekunowie odprowadzający uczestników zajęć mogą wchodzić do przestrzeni wspólnej placówki, zachowując zasady:
• jeden opiekun z uczestnikiem,
• dystans od kolejnego opiekuna z uczestnikiem min. 1,5 m,
• opiekunowie powinni przestrzegać obowiązujących przepisów prawa związanych z bezpieczeństwem zdrowotnym obywateli (m.in. stosować środki ochronne: osłona ust i nosa, rękawiczki jednorazowe lub dezynfekcja rąk).
5. Zaleca się umieszczenie w pomieszczeniach sanitarno-higienicznych plakatów
z zasadami prawidłowego mycia rąk, a przy dozownikach z płynem dezynfekującym do rąk instrukcji skutecznego odkażania rąk (w placówkach dla osób niewidomych należy zastosować inne formy komunikacji).
6. Promowanie zasad higieny i umożliwienie ich realizacji poprzez:
• promowanie i wspieranie wśród uczestników i pracowników higieny rąk, higieny oddychania, a także właściwej etykiety postępowania prewencyjnego;
• włączenie do programów zajęć tematów dotyczących profilaktyki zdrowotnej, przestrzegania zasad higieny i bezpieczeństwa w trakcie pobytu w placówce i w środowisku zamieszkania, z wykorzystaniem form przekazu dostosowanych do wieku, możliwości poznawczych i ewentualnych trudności w percepcji;
• konieczność stosowania przez pracowników środków ochrony osobistej oraz mycia i dezynfekcji rąk, w tym przed i po kontakcie z uczestnikami, po kontakcie
z zanieczyszczonymi powierzchniami lub sprzętem oraz po usunięciu środków ochrony osobistej;
• zapewnienie środków dezynfekcji na bazie alkoholu (o min. 60% zawartości alkoholu) przy wejściu oraz w miarę możliwości dostępności mydła i bieżącej wody w każdym pomieszczeniu wspólnego użytku;
• zachęcanie do częstego mycia rąk przy użyciu mydła i wody – zapewnienie obecności pracownika podczas dezynfekcji rąk środkami dezynfekcji na bazie alkoholu;
• w miarę możliwości używanie osłony ust i nosa przez osoby prowadzące treningi/zajęcia oraz informowanie uczestników o powodach stosowania tego rozwiązania w sposób dla nich zrozumiały;
• przy czynnościach pielęgnacyjnych w stosunku do uczestników używanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej;
• po użyciu środków ochrony indywidualnej jednorazowego użytku, należy je każdorazowo po użyciu wrzucić do dedykowanego, zamykanego pojemnika na odpady;
• zapewnienie odpowiedniej liczby zamykanych i opisanych pojemników na zużyte środki ochrony indywidualnej;
• zakaz pozostawiania telefonów komórkowych na powierzchniach ogólnodostępnych.
7. Kierownik/dyrektor placówki pobytu dziennego powinien na bieżąco śledzić umieszczane na stronach internetowych Głównego Inspektoratu Sanitarnego
i Ministerstwa Zdrowia, wytyczne i zalecenia dotyczące epidemii SARS-CoV-2, w tym zasady bezpiecznego postępowania, a także aktualne przepisy prawa.
8. Informowanie uczestników i pracowników o ryzyku, jakie niesie ze sobą nieprzestrzeganie zasad higieny i wskazówek Głównego Inspektora Sanitarnego w powyższym zakresie.
9. W miarę możliwości, regularne i częste wietrzenie pomieszczeń.
10. Regularne dezynfekowanie często używanych powierzchni użytkowych i wyposażenia wykorzystywanego do zajęć. W szczególności ważne jest:
• regularne czyszczenie powierzchni wspólnych, w tym klamek drzwi i okien, poręczy, blatów, oparć krzeseł, framug i skrzydeł drzwi, uchwytów,
• dezynfekowanie powierzchni dotykowych jak słuchawka telefonu, klawiatura
i myszka, włączniki świateł,
• w szczególności należy przeprowadzić takie działania po zakończeniu zajęć przez jedną grupę i przed rozpoczęciem zajęć przez drugą grupę uczestników.
11. Należy zapewnić bieżące sprzątanie i dezynfekcję toalet – przynajmniej 4 razy dziennie.
12. W przypadku uczestników korzystających z przedmiotów lub urządzeń wspomagających poruszanie się, jak wózki inwalidzkie, podpórki do chodzenia, kule, rekomenduje się uwrażliwienie tych osób na konieczność dbania o ich higienę, w tym dezynfekowanie miejsc z którymi stykają się dłonie, co najmniej 2 razy w ciągu pobytu w placówce oraz zapewnienie im pomocy w tych czynnościach.
13. Jeżeli w placówce zapewnione jest wyżywienie dla uczestników:
• wyłączenie źródełek i fontann wody pitnej, zapewnienie korzystania z innych dystrybutorów; zalecenia higieniczne w przypadku innych dystrybutorów wody zostały wskazane na stronie internetowej GIS;
• przy organizacji żywienia, obok warunków higienicznych z zakresu bezpieczeństwa żywności, dodatkowo wprowadzenie zasad szczególnej ostrożności dotyczących zabezpieczenia epidemiologicznego pracowników, odległość stanowisk pracy, środki ochrony osobistej, płyny dezynfekujące do czyszczenia powierzchni i sprzętów. Szczególną uwagę należy zwrócić na utrzymanie wysokiej higieny, mycia i dezynfekcji stanowisk pracy, opakowań produktów, sprzętu kuchennego, naczyń stołowych oraz sztućców;
• korzystanie z posiłków musi być bezpieczne, w miejscach do tego przeznaczonych. Tam gdzie to ma zastosowanie – rekomenduje się zmianowe wydawanie posiłków, czyszczenie blatów stołów i poręczy krzeseł po każdej grupie;
• usunięcie dodatków (np. cukier, jednorazowe sztućce, wazoniki, serwetniki) z obszaru sali jadalnej;
• wyłączenie z użycia przestrzeni samoobsługowych, w tym barów sałatkowych, bufetów oraz dozowników do samodzielnego nalewania napojów;
• w przypadku gdy posiłki dostarcza zewnętrzny catering zalecane jest zapewnienie przez firmy cateringowe pojemników i sztućców jednorazowych. Po użyciu naczyń i sztućców jednorazowych należy je wrzucić do dedykowanego kosza na śmieci. Jeżeli jednakże posiłki dostarczane przez firmę cateringową są przywożone w pojemnikach zbiorczych, rozkładane na miejscu na talerze, i tam zapewnione zostały sztućce i naczynia wielorazowego użytku, to taki sposób podawania posiłków jest właściwy jeżeli w placówce:
– naczynia i sztućce będą myte w zmywarce z dodatkiem detergentu, w temperaturze min. 60°C (zaleca się zmywarkę z funkcją wyparzania, a jeśli jej nie ma – wyparzanie gorącą wodą po myciu);
– lub myte w gorącej wodzie z dodatkiem detergentu i wyparzane. Zasady dotyczące mycia zastawy stołowej w placówce są takie same jak opisane powyżej w przypadku przygotowywania (i podawania) posiłku na miejscu.
14. Należy poinformować zarówno pracowników jak i uczestników, że do pracy i pobytu
w placówkach przychodzić mogą jedynie osoby zdrowe, bez objawów wskazujących na możliwość wystąpienia choroby zakaźnej. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów mogących wskazywać na infekcję dróg oddechowych, w tym w szczególności gorączkę, kaszel, należy pozostać w domu, nie przychodzić do pracy/ na zajęcia i skontaktować się telefonicznie z lekarzem w celu uzyskania teleporady medycznej.
15. Uczestnicy lub opiekunowie oraz pracownicy powinni zostać poinformowani,
że sygnałami, które wskazują na konieczność rezygnacji z pojawienia się w placówce
i podjęcia kontaktu z lekarzem w formie teleporady są objawy infekcji, takie jak gorączka, katar, kaszel, bóle mięśni, ogólne złe samopoczucie.
16. Rekomenduje się zobowiązanie uczestników lub opiekunów do przekazywania informacji o niepokojących objawach mogących wskazywać na infekcję SARS-CoV-2, każdorazowo, jeśli pojawią się one przed przyjęciem do placówki. Zobowiązanie
to powinno mieć charakter podpisywanego własnoręcznie oświadczenia.
17. Przed przystąpieniem do zajęć i wejściem do pomieszczeń placówki, w których przebywają inni uczestnicy i pracownicy, w przypadku każdej osoby rekomenduje się przeprowadzenie, za zgodą tej osoby, pomiaru temperatury za pomocą termometru bezdotykowego oraz kontrolę wizualną stanu zdrowia, pod kątem objawów infekcji.
18. W przypadku osób dotkniętych alergią, gdzie reakcja na alergeny może być podobna do objawów infekcji SARS-CoV-2, w szczególności jeśli chodzi o temperaturę, katar, kichanie, rekomenduje się przedłożenie przez uczestników lub opiekunów stosownego zaświadczenia lekarskiego.
19. W przypadku wystąpienia u osoby niepokojących objawów sugerujących zakażenie SARS-CoV-2 należy niezwłocznie podjąć kroki mające na celu izolację tej osoby
od innych osób przebywających w placówce (oddzielne pomieszczenie lub wydzielona powierzchnia zapewniająca odstęp od innych osób minimum 2 metry z każdej strony). Następnie należy dopilnować, aby osoba ta miała osłonę ust i nosa, jeśli to możliwe ze względu na jej stan zdrowia i możliwości psychoruchowe, zawiadomić rodzinę bądź osoby wskazane do kontaktu o zaistniałej sytuacji.
20. Rekomenduje się kontakt telefoniczny z lekarzem pierwszego kontaktu celem uzyskania teleporady medycznej.
21. W przypadku pogarszania się stanu zdrowia osoby, należy powiadomić pogotowie ratunkowe i poinformować o objawach. W przypadku wystąpienia u pracownika wykonującego swoje zadania na stanowisku pracy niepokojących objawów sugerujących zakażenie SARS-CoV-2, należy niezwłocznie odsunąć go od pracy
i odesłać transportem indywidualnym do domu lub w przypadku gdy jest to niemożliwe, pracownik powinien oczekiwać na transport w wyznaczonym pomieszczeniu, w którym jest możliwe czasowe odizolowanie go od innych osób. Należy dokonać dezynfekcji pomieszczeń i sprzętów, z którymi kontakt miała osoba z podejrzeniem zakażenia.
22. Rekomenduje się ustalenie listy osób, z którymi podejrzewana o zakażenie osoba miała bezpośredni kontakt, a także miejsc/ pomieszczeń w których przebywała, celem gruntownego ich umycia i dezynfekcji.
23. Obszar, w którym poruszał się i przebywał zakażony pracownik lub uczestnik bezzwłocznie należy poddać gruntownemu sprzątaniu, zgodnie z funkcjonującymi w podmiocie procedurami oraz zdezynfekować powierzchnie dotykowe (klamki, poręcze, uchwyty itp.) oraz zastosować się do indywidualnych zaleceń wydanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
24. W zakresie postępowania z odpadami – stosowanie Wytycznych w sprawie postępowania z odpadami wytwarzanymi w czasie występowania zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 i zachorowań na wywoływaną przez niego chorobę COVID-19
Ośrodki wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi
W zakresie organizacji pracy w środowiskowym domu samopomocy/klubie samopomocy:
1. Zalecenie zakazu wstępu na teren obiektów osobom, których obecność nie jest konieczna do zapewnienia ciągłości działalności.
2. Poinformowanie uczestników i ich rodzin/opiekunów oraz pracowników o nie przychodzeniu do placówki w sytuacji stwierdzenia u siebie niepokojących objawów infekcji dróg oddechowych, kontakcie z osobą chorą, zakażoną, izolowaną lub kwarantannowaną. Ew. za zgodą mogą złożyć oświadczenie (ustne, pisemne).
3. Pozostanie w domu uczestników i pracowników zatrudnionych w placówce, którzy w ciągu ostatnich 14 dni mieli kontakt z osobą, u której potwierdzono lub podejrzewa się zakażenie SARS-CoV-2, objętą kwarantanną, a także wszystkich osób wykazujących objawy infekcji dróg oddechowych.
4. Obserwowanie stanu zdrowia uczestników i personelu, w tym prowadzenie na bieżąco oceny objawów zakażenia dróg oddechowych.
5. Pomiar temperatury ciała przy pomocy termometru bezdotykowego u uczestników, personelu i dostawców, po uprzednim uzyskaniu ich zgody lub ich opiekunów, a także dezynfekcja rąk przed wejściem na teren placówki.
6. Uzgodnienie szybkiej ścieżki komunikacji z opiekunami uczestników.
W zakresie prowadzenia zajęć z uczestnikami:
1. Ograniczenie kontaktów pracowników niebędących członkami zespołu wspierająco-aktywizującego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy z uczestnikami domu.
2. Ustalenie liczby uczestników, którzy deklarują udział w zajęciach w kolejnym tygodniu w celu opracowania optymalnego sposobu organizacji pracy i zajęć z uczestnikami
w domu.
3. Podział uczestników na małe, kilkuosobowe grupy o stałym składzie z przydzielonymi stałymi terapeutami/opiekunami.
4. W miarę możliwości ograniczenie treningów grupowych na rzecz treningów indywidualnych oraz prowadzenie zajęć w małych kilkuosobowych grupach o stałym składzie, przy jednoczesnym ograniczeniu kontaktów między grupami.
5. W ramach prowadzonych treningów rekomenduje się uwzględnienie tematyki dotyczącej obecnej sytuacji epidemicznej, w tym ze szczególnym podkreśleniem wagi utrzymywania właściwej higieny osobistej i otoczenia, oraz dystansu społecznego.
6. Rezygnacja z treningów kulinarnych i ewentualne podjęcie działań w celu zapewnienia uczestnikom gorącego posiłku poprzez zakup cateringu.
7. Zawieszenie organizacji zajęć klubowych, o których mowa w § 19 rozporządzenia
w sprawie środowiskowych domów samopomocy.
W przypadku utrzymującego się zawieszenia działalności środowiskowego domu samopomocy i braku możliwości fizycznego uczestnictwa w środowiskowym domu samopomocy, w związku z zagrożeniem rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2, środowiskowy dom samopomocy może podejmować działania zmierzające do wspierania uczestników (za ich zgodą) z wykorzystaniem dostępnych środków komunikacji (telefon, mail, komunikatory internetowe) w szczególności poprzez:
• utrzymywanie kontaktu z uczestnikami, ich opiekunami i rodzinami;
• sprawdzanie aktualnej sytuacji życiowej/zdrowotnej/społecznej uczestnika i jego funkcjonowania w codziennym życiu;
• powiadomienie ośrodka pomocy społecznej w przypadku konieczności objęcia uczestnika pomocą z zakresu pomocy społecznej;
• przypominanie o konieczności przestrzegania zasad higieny oraz zaleceń Głównego Inspektora Sanitarnego wprowadzonych w związku z sytuacją epidemiczną;
• informowanie o aktualnie obowiązujących obostrzeniach wprowadzonych na danym terenie w związku z sytuacją epidemiczną oraz o konieczności ich przestrzegania;
• informowanie o ewentualnych możliwościach i miejscach uzyskania stosownego wsparcia (ośrodek pomocy społecznej, ośrodek interwencji kryzysowej, ośrodek zdrowia, centrum zdrowia psychicznego);
• w miarę możliwości udzielanie doraźnego wsparcia psychologicznego
i pedagogicznego;
• udzielanie wsparcia w podtrzymaniu umiejętności wypracowanych w ramach treningów funkcjonowania w codziennym życiu;
• zachęcanie i pomoc w organizacji czasu wolnego, w tym do podejmowania aktywności fizycznej.
Niezależnie od ogólnych rekomendacji dotyczących funkcjonowania ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, wydawanych przez MRiPS, wojewodowie mogą podejmować decyzje dotyczące zawieszenia zajęć w stosunku do konkretnych jednostek, w szczególności biorąc pod uwagę lokalną sytuację epidemiczną, czy też brak możliwości zapewnienia bezpiecznych warunków uczestnictwa.